Günümüzde faturalandırma süreçleri, çeşitli yollarla suistimal edilmekte ve vatandaşlara haksız yükümlülükler getirilmektedir. Özellikle, su, elektrik, doğalgaz gibi zorunlu hizmetlerde, şirketlerin ve kurumların haksız kazanç sağlamak amacıyla yaptığı bazı uygulamalar, hukuka ve tüketici haklarına aykırıdır.

1. Gizli Ücretler ve Ek Bedeller (6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Madde 4, 6, 54)
Birçok faturada, tüketiciye açıkça bildirilmeden ek ücretler yansıtılmaktadır. Örneğin, "hizmet bedeli", "kayıp kaçak bedeli" veya "işletme gideri" adı altında yapılan kesintiler, yasal bir temele dayandırılmadan tüketicilere yüklenmektedir. Bu tür ek maliyetler, hizmetin gerçek maliyetinden daha fazla ödeme yapılmasına neden olmaktadır.

2. Faturaların Şişirilmesi ve Yanıltıcı Kullanım Verileri (6502 Sayılı Kanun Madde 6, 61; Türk Ceza Kanunu Madde 157-158)
Bazı hizmet sağlayıcıları, tüketimin gerçekte olduğundan daha yüksek gösterilmesi yoluyla fatura bedellerini artırmaktadır. Sayaç okumalarındaki hatalar, yanlış tarifelendirme veya bilinçli şekilde fazla tahsilat yapılması gibi durumlar sıkça karşılaşılan dolandırıcılık yöntemlerindendir. Bu durum, dolandırıcılık suçu kapsamında değerlendirilebilir.

3. Hizmet Kesintilerine Rağmen Tam Ücret Alınması (6502 Sayılı Kanun Madde 13, Borçlar Kanunu Madde 96)
Elektrik, su veya internet gibi hizmetlerde yaşanan kesintilere rağmen tam ücret alınması da büyük bir sorun teşkil etmektedir. Hizmetin belirli bir süre boyunca sağlanamaması durumunda, tüketicilere iade yapılması gerekirken, birçok şirket bu sorumluluktan kaçınmaktadır.

4. Hukuka Aykırı Abonelik Şartları ve Zorunlu Tahsilatlar (6098 Sayılı Borçlar Kanunu Madde 27, 6502 Sayılı Kanun Madde 5, 16)
Bazı şirketler, abonelik işlemleri sırasında hukuka aykırı sözleşmeler sunarak tüketicileri zor durumda bırakmaktadır. Örneğin, belli bir süre hizmet alma zorunluluğu veya cayma bedeli adı altında fahiş ücretler talep edilmesi, tüketici hakları yasasına aykırıdır. Ayrıca, bazı belediyeler ve özel kurumlar, abonelik başvurularında gereksiz belge talepleri ile süreci zorlaştırarak ek masraflar çıkarabilmektedir.

5. Meskinin Haksız ve Yasal Olmayan İşlemleri (Anayasa Madde 73, 6502 Sayılı Kanun Madde 54)
Özellikle büyükşehirlerde, su ve doğalgaz gibi hizmetlerin sağlanmasında belediyeye bağlı kuruluşlar tarafından yapılan hukuksuz işlemler mevcuttur. Meskenler için zorunlu tutulan bazı ücretler veya abonelik devri sırasında alınan bedeller, hukuka uygun değildir. Tüketicinin haberi olmadan faturaya yansıtılan çeşitli kalemler, açık bir şekilde haksız kazanç sağlama amacı taşımaktadır.

Sonuç ve Öneriler
Tüketiciler, faturalarındaki kalemleri dikkatle incelemeli ve haksız tahsilatlara itiraz etmelidir. Yetkili kurumlara şikayet edilmesi, hukuki süreç başlatılması ve bilinçli tüketici hareketleri ile bu tür hukuksuz uygulamalara karşı mücadele edilmelidir. Devletin denetim mekanizmalarını daha etkin hale getirmesi ve tüketicileri koruyacak düzenlemeleri artırması da bu sorunun önüne geçilmesi için gereklidir.

Etiket: